A wani bangare na kudirin gwamnatin tarayya na maido da zaman lafiya da tsaro a yankin Arewa maso Yamma, karamin ministan tsaro, Dakta Bello Muhammad Matawalle ya kaddamar da wani gagarumin rangadi na tantance al’umma a jihar Sokoto.

rangadin wanda ya gudana a ranar Alhamis, 10 ga watan Oktoba, 2024 na daga cikin tsare-tsare da gwamnatin tarayya ke yi na magance matsalar rashin tsaro da ke addabar yankin.

A cewar mataimaki na musamman kan harkokin yada labarai, Ahmad Dan-Wudil, a kauyen Gundumi, Ministan ya yi jawabi ga al’umma dangane da rufe hanyar Gundumi-Isa da aka dade ana yi saboda rashin tsaro.

Ya kuma tabbatar wa mazauna hanyar cewa za a bude hanyar ba tare da bata lokaci ba, sannan kuma za a kafa sansanin soji a kan hanyar domin inganta tsaro da saukaka dawo da harkokin tattalin arziki na yau da kullum.

“Shugaban kasa ya jajirce wajen ganin an kawo karshen rashin tsaro a Arewacin Najeriya, kuma mun zo nan ne domin tabbatar da cewa ba a bar wani dutse ba.

Bayan ziyarar Gundumi, Ministan ya zarce zuwa karamar hukumar Isa, inda shugaban karamar hukumar Sharifu Abubakar Kamarawa da Sarkin Isa suka tarbe shi tare da dattawan yankin da ’yan kansiloli.

Ya samu rakiyar mataimakin gwamnan jihar Sokoto, Alhaji Idris Muhammad Gobir, da mai baiwa gwamnan jihar Sokoto shawara kan harkokin tsaro, da manyan hafsoshin soji.

Ministan ya yi kira ga al’ummar Isa da su kasance cikin taka-tsan-tsan tare da hada kai da jami’an tsaro ta hanyar samar da bayanan sirri da suka dace.

A martanin shugaban ya nuna jin dadinsa ga Ministan bisa ziyarar da ya kai masa, sannan ya yi alkawarin bayar da cikakken goyon baya ga karamar hukumar.

A ci gaba da rangadin, Dakta Matawalle ya ziyarci kauyen Turba, inda ya yi hulda kai tsaye da mazauna garin, inda ya ba su tabbacin za a tura karin jami’an soji domin karfafa tsaro. Da yake kan hanyarsa ta zuwa Sabon Birni, Ministan ya sauka a sansanin ‘Forward Operating Base (FOB)’ da ke Sabon Birni, inda ya yi jawabi ga sojojin, inda ya yaba da jajircewar da suka yi wajen kare al’umma.

Ya kuma ba su tabbacin cewa za a gaggauta magance musu bukatun jin dadin su da kayan aiki, inda ya bukace su da su ci gaba da mai da hankali da jajircewa wajen gudanar da ayyuka.

Da isar Matawalle Sabon Birni ya samu tarba daga shugaban karamar hukumar Sabon Birni Alhaji Ayuba Hashimu a sakatariyar karamar hukumar.

Ya kuma yi kira ga al’ummar yankin da su bayar da hadin kai ga sojoji tare da yi wa sojojin da suke ci gaba da sadaukarwa domin kare kasa. Ministan ya kuma tabbatar wa mazauna yankin cewa nan ba da dadewa ba za a kafa sansanin soji a tsakanin Sabon Birni da Tsamaye domin inganta tsaro a yankin.

Ganin irin barnar da ‘yan fashin suka haddasa, Ministan ya kuma ziyarci kauyuka da dama da suka zama jigon rashin tsaro, ciki har da Hawan Duro da Mai Lalle. A yankunan da mazauna yankin da dama suka rasa matsugunnansu, ya gudanar da cikakken nazari kan lamarin, ya kuma yi alkawarin tura karin jami’an soji, tare da yi wa mutanen da suka rasa matsugunansu fatan komawa gidajensu nan ba da dadewa ba.

A karamar hukumar Goronyo, Ministan ya samu tarba daga shugaban, Engr. Zubairu Yari, da jami’an kananan hukumomi. Matawalle ya nanata kudirin gwamnatin tarayya na kafa sansanonin soji a kan muhimman hanyoyi, musamman a titin Kwanar Mahalba-Goronyo. Ya amince da muhimman tallafin da Gwamnatin Jihar Sakkwato ke bayarwa, musamman wajen samar da motocin aiki domin inganta ayyukan soji a jihar.

A duk tsawon rangadin, Matawalle ya jaddada aniyar shugaba Bola Ahmed Tinubu na maido da zaman lafiya da tsaro a fadin Arewacin Najeriya da kasa baki daya.

Ya bayyana nadin da aka yi wa manyan ‘yan Arewa a muhimman ayyukan tsaro da suka hada da ministocin tsaro, mai ba da shawara kan harkokin tsaro, da ministocin harkokin ‘yan sanda, da kuma babban hafsan hafsoshin tsaro, wanda ya nuna aniyar shugaban kasa na ganin an samar da tsaro mai dorewa a yankin.

Ministan ya bayyana matukar jin dadinsa ga jami’an sojin da suke gudanar da ayyukan ci gaba, yana mai jaddada cewa sadaukarwar da suke yi ba za ta kasance a banza ba.

“Kokarin da sojojin mu ke yi ya na da matukar godiya ga daukacin al’ummar kasar,” in ji shi, yayin da ya bukaci al’umma da su ci gaba da ba jami’an tsaro hadin kai a yakin da suke da ‘yan tada kayar baya da ‘yan bindiga.

Mai taimaka wa ministan kan harkokin yada labarai ya ce ziyarar da ta kai a Sokoto na tabbatar da tsaro yana aike da sako karara cewa Gwamnatin Tarayya ta ci gaba da jajircewa wajen ganin an dawo da zaman lafiya a yankin Arewa maso Yamma.

Ya kara da cewa tare da tura karin sojoji tare da kafa sabbin sansanonin soji, mazauna Sokoto da sauran jihohin yankin Arewa maso Yamma za su iya sa ran samun makoma ta kubuta daga matsalar ‘yan fashi.